امسال سرمای زمستان کسی را نمی‌لرزاند

دیوارهای مهربانی، گرمابخش دل‌های ناامید و تن‌های لرزان از سرمای بی‌کسی و نداری می‌شوند. در زندگی‌های مدرن امروزی که هر کس دنبال دغدغه‌ها و مشکلات روزمره‌ی خودش است و سرعت زندگی ماشینی مجال بسیاری از به یاد هم بودن‌ها را از ما گرفته است، مشاهده‌ی دیوارهایی که می‌توان روی آن‌ها عشق و هم‌دلی را مبادله کرد، رنگ و بوی دیگری به زندگی شهری و یخ‌زده‌ی ما داده است. حرف همه‌ی این دیوارها یکی‌ست؛ نیاز داری بردار، نیاز نداری بذار. اول فقط لباس بود اما بعد کفش و کیف و دیگر لوازم ضروری هم به آن اضافه شد.

دومین دیوار مهربانی کرمان
در شهر ما اولین دیوار مهربانی در خیابان هزارویکشب ایجاد شد؛ اما چند روزی‌ست که دیوار محکم‌تری در خیابان خواجو، تقاطع خیابان خیام نیز به همت چند تن از کسبه‌ی محل برای تقسیم مهر بین هم‌شهریان رنگ‌آمیزی شده و تعدادی قلاب جالباسی روی دیوار و چند جاکفشی جلوی آن به چشم می‌خورد.
وحید عبدی جوان 25 ساله‌ای که بانی دیوار مهربانی در خیابان خواجوی شهر کرمان شده است، در مورد انگیزه‌اش از ایجاد دیوار مهربانی می‌گوید: من خودم پدر و مادرم را از دست داده‌ام و در زندگی سختی زیادی کشیده‌ام؛ برای همین درد افراد بی‌بضاعت را درک می‌کنم و می‌خواهم کسی غصه‌ی مایحتاج اولیه‌ی زندگی خود را نداشته باشد.
وی ادامه می‌دهد: این دیوار دائمی است و همیشه پذیرای کمک‌های مردم است؛ مردم می‌توانند علاوه بر لباس، کیف و کفش، سایر لوازم ضروری مثل لوازم منزل را از طریق تماس با شماره‌ای که روی همین دیوار گذاشته شده، به ما بدهند تا به دست نیازمندان واقعی برسانیم.
این جوان نوع‌دوست کرمانی می‌گوید: می‌خواهیم در چند محله‌ی دیگر شهر که اقشار بی‌بضاعت بیش‌تری زندگی می‌کنند نیز این طرح را اجرا کنیم.
خانمی جوان که با پاکتی در دست آمده تا سهمی در این کار خیر داشته باشد، می‌گوید: این‌که مردم با وجود مشکلات ریز و درشت‌شان، هنوز هم به یاد نیازمندان شهر هستند و با کوچک‌ترین جرقه‌ای، دست به کار می‌شوند و خود سعی در کمک به هم‌نوع‌شان دارند، بسیار باارزش است.
مرد میان‌سالی که از کسبه‌ی محل است، بعد از تعریف‌هایی که از دست به خیر بودن جوان بانی دیوار مهربانی در این خیابان می‌کند، می‌گوید: ما بزرگ‌ترها معمولا از عوض شدن زمانه و تغییر افکار و عقاید جوان‌ها گلایه می‌کنیم، اما دیدن جوان‌هایی مانند آقای عبدی که بخشی از وقت و انرژی و درآمد خود را صرف چنین کار خیری می‌کنند و غصه‌ی نداری بقیه را می‌خورند، ما را دل‌گرم می‌کند.

دیوار مهربانی خودخواهی‌ها را کم می‌کند
دختری دبیرستانی که با گوشی خود در حال عکس گرفتن از این دیوار است، می‌گوید: وقتی تصاویر و مطالبی در مورد دیوار مهربانی را در شبکه‌های اجتماعی دیدم، با خودم فکر کردم این کار باعث می‌شود کمی از خودخواهی‌های ما کم شود و همان‌طور که مدام در فکر این هستیم که برای فلان مراسم و مهمانی چه بپوشیم، کمی هم به این فکر کنیم کسانی هستند در همین اطراف ما که نوع لباس‌شان برای‌شان مهم نیست و حتی به این‌که در هر جایی لباسی متفاوت و مناسب با شان آن‌جا بپوشند، فکر نمی‌کنند؛ آن‌ها در این سرمای زمستان دغدغه‌شان داشتن پوشاکی گرم و حفظ خود از سرماست.
خانمی سال‌خورده که با لبخندی بر لب نظاره‌گر این دیوار است، می‌گوید: خدا کند این لباس‌ها به دست اهلش برسد و کسانی که واقعا نیاز دارند آن‌ها را بردارند.
او می‌گوید: متاسفانه هنوز برخی از مردم فرهنگ کمک به هم‌نوع و اولویت دادن به نیازمندان واقعی را درک نکرده‌اند و ترس بعضی‌ها از این است که نکند یک نفر که نیازمند واقعی هم نیست بیاید و این لباس‌ها را جمع کند و ببرد.

مردم مطمئن باشند که نیازمندان واقعی، لباس‌ها را برمی‌دارند
اما عبدی در این مورد می‌گوید: من خودم شاهد بودم که افراد زیادی برای برداشتن لباس و پوشاک مراجعه کردند و همه‌ی آن‌ها نیازمند واقعی بودند؛ به‌خصوص در روزهای بارانی اخیر مراجعه‌ی زیادی را از سوی افراد بی‌بضاعت شاهد بودیم و مردم مطمئن باشند که لباس‌هایی که روی دیوار مهربانی گذاشته می‌شود، توسط نیازمندان واقعی برداشته می‌شود.
وی می‌افزاید: خوش‌حالم که مردم استقبال خوبی کردند و در طول 20 روزی که این دیوار ایجاد شده، لباس‌ها و پوشاک خوب و باکیفیتی را روی دیوار گذاشته‌اند.
علی‌رضا سعیدی، جامعه‌شناس نیز در این رابطه معقتد است برای مانا شدن چنین حرکت‌های مردمی باید فرهنگ‌سازی لازم شکل بگیرد؛ او می‌افزاید: حالا که این کار انسان‌دوستانه با تلاش و همت خود مردم آغاز شده و به سرعت در حال گسترش است، باید از طریق رسانه‌ها فرهنگ‌سازی لازم بشود تا مردم بدانند که برای کمک به هم‌نوع‌شان باید بهترین لباس‌های خود و نه آن‌هایی که دیگر قابل پوشیدن نیستند و یا کهنه شده‌اند را بیاورند. هم‌چنین افرادی که دست به ایجاد این دیوارها می‌زنند باید هماهنگی لازم برای سامان‌دهی این لباس‌ها و لوازم هدایت آن‌ها به سمت نیازمندان واقعی انجام دهند.

دیوار مهربانی، مشارکت و احساس تعلق اجتماعی را افزایش می‌دهد
سعیدی با بیان این‌که این‌گونه کارهای مردمی و جمعی موجب افزایش هم‌دلی و روحیه‌ی مشارکت اجتماعی در مردم می‌شود، می‌گوید: افراد بی‌بضاعت با مشاهده‌ی چنین رفتارهایی از سوی هم‌شهریان خود و کسانی که از جنس خودشان و هم‌رتبه‌ی آن‌ها هستند، احساس تعلق بیش‌تری نسبت به جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند و مسایل و مشکلات اطراف‌شان پیدا می‌کنند.
وی می‌افزاید: ازسوی دیگر قشر ضعیف جامعه با دیدن کمک‌های بی‌دریغ و مهربانانه‌ی هم‌شهریان خود به زندگی و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، امیدوار شده و در مناسبات مختلف اجتماعی بهتر عمل خواهند کرد.
این جامعه‌شناس ادامه می‌دهد: به این ترتیب امکان وقوع بسیاری از آسیب‌های اجتماعی که معلول شرایط اقتصادی نامناسب است، کم می‌شود؛ زیرا افرادی که خود را از جامعه جدا می‌دانستند و سایر افراد جامعه را در مقابل خویش تصور می‌کردند، با دیدن چنین رفتارهایی، سایر افراد را در کنار و دل‌سوز خود می‌بینند.
سعیدی می‌گوید: ایده‌ی دیوار مهربانی و همه‌گیر شدن آن، فرصت خوبی‌ست تا با آوردن کودکان‌مان و مشارکت دادن آن‌ها در کار خیر و تشویق‌شان به اهدای بهترین لوازم و لباس‌های خود، آن‌ها را با فرهنگ نوع‌دوستی و لذت مشارکت در ارتقای زندگی سایر هم‌شهریان آشنا کنیم.
وی با بیان این‌که گرایش گسترده‌ی مردم به حرکت‌های خودجوش این‌چنینی علاوه بر ارزشمند بودن، تلنگری به مسئولان است، می‌گوید: مسئولان امر وقتی حضور و مشارکت مردم را در کارهای خیر می‌بینند باید علاوه بر این‌که به‌طور جدی‌تر به حل مشکلات اقشار بی‌بضاعت جامعه می‌پردازند، از ظرفیت قوی اجتماعی که در جامعه وجود دارد نیز به بهترین شکل در جهت رفع محرومیت کامل از جامعه استفاده کنند و این انگیزه‌های خیرخواهانه را به شکلی صحیح و هدف‌مند هدایت کنند.

یادمان باشد؛ نیازمندان فقط لباس نمی‌خواهند
این جامعه‌شناس تاکید می‌کند: شکل‌گیری کمپین‌های مردمی از این دست برای رفع نیاز افراد بی‌بضاعت جامعه به پوشاک به‌ویژه در فصل سرما بسیار خوب است؛ اما نباید یادمان برود نیازمندان و قشر ضعیف جامعه فقط به پوشاک نیاز ندارند؛ سرپناه مناسب و امن، امکان تحصیل برای کودکان این خانواده‌ها در همه‌ی مقاطع تحصیلی، شغل مناسب و در خور شان جایگاه انسانی، بخشی از سایر نیازهای اقشار آسیب‌پذیر و کم‌درآمد جامعه است که باید در همه‌ی فصول سال و ازسوی همه‌ی ما و به‌ویژه مسئولان به آن‌ها توجه جدی شود.
اگر همه‌ی ما دیواری از مهربانی را در خانه‌ی قلب‌مان بنا کنیم و همیشه و در همه‌ی موارد به یاد اطرافیان‌مان هم باشیم؛ روزی می‌رسد که دیگر نیازی به این دیوارها در خیابان‌های شهرمان نباشد.

نجمه رضاقلی