چهارشنبه 8 فروردین 1403
  • جامعه
  • شماره خبر: 9609307
  • 30 مرداد 1399
  • 18:36
  • امتیاز:5/4
  • امتیاز شما
برکشیدن جغرافیای کرمان از دل تاریخ معاصر

به مناسبت سالروز کودتای 28 مرداد

برکشیدن جغرافیای کرمان از دل تاریخ معاصر

رضا شمسی- نیمه‌های مرداددماه هرسال یادآور امضای فرمان مشروطیت است، و پایان این ماه، یادآور شکست یک آرمان ملی در قبل یک کودتا؛ اگر بخواهم دقیق‌تر بگویم: 14 مرداد ماه سالروز امضای فرمان مشروطیت در سال 1285.ش است و 28 مرداد هرسال یادآور کودتایی که در سال 1332.ش به فرماندهی فضل‌الله زاهدی از امرای آن زمان ارتش و به همراهی دولت ایالات متحده آمریکا بر علیه دولت دکتر محمد مصدق صورت گرفت و آن دولت ملی را به همراه آرزوهایی که در دل مردم برافروخته بود از قدرت ساقط کرد و حسی از تحقیر را در دل عموم ایرانیان به جا گذاشت.

 تاثیر این واقعه  و هم امضای فرمان مشروطیت بر تاریخ معاصر ایران تاحدی عمیق بوده که چون نیک بنگری ریشه بسیاری از اتفاقات امروزی را می‌توانی در آن دو بازبجویی، که پژوهشگران تاریخ معاصر باز جسته‌اند و می‌جویند. پس به عبارتی مرداد، ماه تاریخ معاصر تا قبل از انقلاب است. اما با این مقدمه آنچه راقم این سطور  می‌خواهد بیان کند، برکشیدن جغرافیای کرمان و بالابردن بسامد نام این شهر از دل همین تاریخ معاصر است.
نگارنده این سطور با استناد به نص تاریخ معتقد است که شهر کرمان به مثابه یک جغرافیای فرهنگی خیلی بیش از آنچه در اذهان ساکنان امروزش نقش بسته، حایز نقش و اهمیت در تاریخ معاصر است که اگر آن را بازروایت و بازخوانی انتقادی کنیم، هرچه بیش‌تر بر احساس هویتمندی‌مان خواهیم افزود.
باری، اگر نقطه آغازین تاریخ مدرن و معاصر کشور را جنبش آزادی‌خواهانه‌ای بدانیم که به پیروزی مشروطه انجامید، کرمان از همان ابتدا در این تاریخ نقشی به‌سزا ایفا کرده است. از نقش موثر و مهم میرزا آقاخان و شیخ احمد روحی بگیرید، تا ناظم‌الاسلام و مجد الاسلام و ... بعد تر هم که میرزا رضا که شاه‌شکار لقب گرفت، در تاریخ ملی شدن صنعت نفت هم که همواره نام کرمان بلند بود، چه با رسانه‌بازی‌هایی که مظفر بقایی و حزب زحمتکشان دشات و چه با افتخاراتی که سرهنگ مجدزاده آفرید و چه با داستان قتل مظلومانه  سرگرد سخایی.
 خب، این ادعا، یعنی بلندای نام کرمان در تاریخ معاصر، البته موجب افتخار است و کسی هم در آن شکی ندارد، اما در طرف مقابل، این احساس خوشایند مفتخر بودن، چندان دیری  نمی‌پاید، چرا که اولا، برای روشنگری این تاریخ و حتی در بعضی موارد روایت خشک و خالی آن هم چندان تلاشی نکرده‌ایم و نیز، برای بزرگ‌داشت مفاخرمان هم قدمی بر نداشته‌ایم. اینطور نیست؟    

0