در راستای افزایش میزان باروری کلی، بنا به تاکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر این‌که، "اگر مسایل کنترلی حذف شود و کار فرهنگی انجام گیرد مشکل حل خواهد شد"،
در راستای افزایش میزان باروری کلی، بنا به تاکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر این‌که، "اگر مسایل کنترلی حذف شود و کار فرهنگی انجام گیرد مشکل حل خواهد شد"، مسایل فرهنگی از عوامل مهم کاهش فرزندآوری بوده و بنابراین باید در این زمینه نسبت به مسایل و ابعاد فرهنگی توجه ویژه داشت. در این راستا پیشنهادهای برای برنامه‌ریزی در راستای افزایش باروری و با تاکید بر فرهنگ سازی و ارتقای دانش عمومی در این زمینه ارایه می شود؛ بدیهی است هرگونه آموزش و فرهنگ سازی باید با واقعیت های ملموس جامعه هم‌خوانی داشته باشد، در غیر این‌صورت قادر به جذب مخاطب نخواهد بود؛ پس لازم است فرهنگ سازی و افزایش دانش جامعه درباره‌ی سیاست‌های جمعیتی، جمعیت مطلوب، خانواده و فرزندآوری سالم و صالح صورت گیرد.
راهکارهای مناسب برای فرهنگ سازی
-فرهنگ سازی و ارتقای دانش در سطوح آموزشی دبستان تا دبیرستان.
در این راه‌کار باید به تناسب این آموزش‌ها با گروه سنی، تناسب با جنس و نیز تدوین متون با درنظر داشتن ابعاد مذهبی، توجه بسیار داشت.
-فرهنگ سازی و ارتقای دانش در سطح دانشگاه، در این مرحله با توجه به این‌که انتظار می‌رود تعریف جمعیت مطلوب در پی آموزش‌های قبلی نهادینه شده باشد، باید به آماده سازی برای تشکیل خانواده و فرزندآوری سالم و صالح تاکید بیش‌تری شود. لازم است این درس در نیمه‌ی اول دوره‌ی تحصیلی ارایه شود تا این‌که دانشجویان در دامنه‌ی سنی حدود 20 سالگی به طور کامل با این مفاهیم آشنا شده باشند.
-فرهنگ سازی در سطح جامعه: فراگیرترین سازمان برای این فرهنگ سازی رسانه‌های عمومی و دستگاه‌های ناظر بر آن (صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) هستند. این سازمان‌ها هم برای فرهنگ‌سازی باید به طور مستقیم و غیر مستقیم به این امر خطیر بپردازند.
گام دوم برای افزایش جمعیت سالم
آماده سازی افراد برای ازدواج: ازدواج یکی از مهم‌ترین تصمیم‌ها و اقدامات در زندگی هر فرد به شمار می‌آید. فراتر از اهمیت ازدواج در زندگی فردی، باید نقش سازنده‌ی آن در جامعه را مدنظر قرار دهیم. بدیهی است که یک ازدواج مناسب و تشکیل خانواده متعالی دارای نقش سازنده‌ای در جامعه بوده و باید همه مساعی را به کار برد تا ازدواج مناسب ترویج شود و از ازدواج‌هایی که بدون بررسی‌های لازم و نادیده گرفتن هم‌کفو بودن همسران صورت می‌گیرد، پرهیز شود. تقویت آموزش‌های هنگام ازدواج و تداوم آن به خدمات پس از ازدواج که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفته است، فرصت بسیار مهمی است که نیازمند تقویت زیرساخت‌های قانونی و اجرایی است.
1.تامین خدمات پس از ازدواج: آن‌چه که در سالیان اخیر در کشور به آن پرداخته شده است، بیش‌تر محور پیش از ازدواج را در برمی گیرد. در اهمیت تامین خدمات برای دوره پیش از ازدواج شکی وجود ندارد، ولی نپرداختن به دوره‌ی پس از ازدواج خطایی بس بزرگ است. حفظ کیان خانواده پس از تشکیل آن از مهم‌ترین وظایف و مسوولیت‌های زوج و جامعه است. لزوم پرداختن ویژه به این امر برای کاهش آمار طلاق از ضرورت‌ها به شمار می‌آید. با توجه به این‌که رویارویی با مشکلات اصلی زندگی که می‌تواند زمینه ساز جدایی‌های عاطفی و رسمی باشد، پس از تشکیل زندگی مشترک رخ خواهد داد، نگاه ویژه به خدمات پس از ازدواج که خدمات سلامت (با همه‌ی ابعاد آن) از مهم‌ترین بخش‌های آن است، از جایگاه مهمی برخوردار خواهد بود.
2. تامین خدمات آماده سازی برای بارداری: تصمیم‌گیری برای بارداری و آماده ساختن زوج برای آن، یکی از مهم‌ترین خدماتی است که باید مدنظر قرار گرفته و تامین شود. هرگونه بارداری بدون آمادگی، یک بارداری بدون برنامه بوده و می‌تواند پیامد بارداری‌های برنامه ریزی نشده و ناخواسته را به دنبال داشته باشد. این خدمات، ترکیبی از خدمات مشاوره‌ای برای آماده سازی روانی و ذهنی و خدمات بالینی (سوابق سلامت، معاینات بالینی و بررسی‌های آزمایشگاهی) بوده که در راستای آن، فرآیند آماده سازی زوج برای بارداری برنامه ریزی شده صورت خواهد گرفت.
3.تامین خدمات مراقبت‌های دوران بارداری: بارداری یکی از حساس‌ترین مراحل در دوران زندگی هر زن و خانواده‌ی او به شمار می‌آید. بارداری به سبب شرایطی که برای زن باردار ایجاد می‌کند، او را در معرض برخی مخاطرات قرار خواهد داد. شاخص نسبت مرگ مادربه دلیل عوارض ناشی از بارداری و زایمان، پیش از آن که به عنوان یک شاخص بسیار مهم بین المللی مدنظر قرار گیرد، در مفاهیم اسلامی از اهمیت والایی برخوردار است. سلامت زن باردار با توجه به این‌که در ابتدا سلامت وی و سپس سلامت جنین وی را در برمی‌گیرد و با جان دو موجود زنده سر و کار دارد از اهمیتی ویژه برخوردار است. آن‌چه که در این مقطع حایز اهمیت است تامین مراقبت‌های دوران بارداری است تا زن باردار در تمام دوران بارداری به طور کامل تحت مراقبت قرار گرفته و در صورت رویارویی با هر پدیده‌ی خاصی در اولین فرصت ممکن نسبت به مدیریت مناسب آن اقدام لازم صورت گیرد.
4. تامین خدمات زایمان ایمن: زایمان یکی از تاثیرگذارترین پدیده ها در خاطرات باروری زن و خانواده‌ی او است. ایمن بودن و سالم بودن زایمان با توجه به همه‌ی ابعاد سلامت نیازمند رویکردی ویژه است.
یکی از دلایل مهم روی آوردن جامعه به زایمان غیرطبیعی و سزارین، نگرانی از زایمان طبیعی است که بیش‌تر به عنوان یک باور نادرست و فرهنگ نامناسب در جامعه ترویج یافته است. اصلاح این فرهنگ با فرهنگ سازی (و نه با رویکرد حذف سزارین) و تامین خدمات زایمان ایمن و سالم با در نظر داشتن همه‌ی ابعاد سلامت به یقین به ترویج زایمان ایمن و داشتن خاطره‌ای خوش از باروری کمک خواهد کرد.
5. تامین خدمات پس از زایمان: مراقبت ازمادران پس از زایمان نیز یکی دیگر از اولویت‌های برنامه‌های سلامت است. در این مقطع و تا فاصله‌ی زمانی 42 روز پس از زایمان، مادران از آسیب پذیری بالایی در زمینه‌های جسمی، روانی و اجتماعی برخوردارند. تامین خدمات جامع پس از زایمان به یقین در فایق آمدن به این مشکلات راهگشا بوده و باعث می شود که خاطره‌ی خوش بارداری و زایمان برای وی تقویت شود. تاکید می شود که در مراقبت‌های پس از زایمان، باید به همه‌ی ابعاد سلامت مادر پرداخته شود.
