همچنان چشم به راه حیات

می‌گویند حوضی بزرگ در میان این خانه نشسته و می‌گویند که آب‌انباری بزرگ داشته و بادگیری زیبا داشته و می‌گویند آب قنات شهرآباد در خانه‌حیاتی، همسایه‌ی این خانه، دور می‌زده و از طریق یک راه‌آبی به این خانه می‌رسیده، به آب‌انبار که در مدخل آشپزخانه بوده می‌رفته و بعد به حوضچه‌ای می‌رسیده که بادگیری برافراشته بوده بر فراز این آب. و من اینجا، زیر سایه‌ی دیوار مسجد وکیل ایستاده‌ام و بادگیری فرسوده را بر شانه‌ی سقفی می‌بینم که فروریختنش را آن‌چنان نزدیک می‌بینم که فکر می‌کنم رو برگردانم، صدای آوارش تن بازار را می‌لرزاند.
می‌گویند «در بسیاری خانه‌های تاریخی قاجاری، کسانی که یا خودشان به فرنگ رفته یا از طریق ارتباطاتی که داشتند با فرنگ آشنا شده بودند، یک تزیین جدید وارد معماری می‌کنند و آن، نقاشی و تصاویر چاپ شده‌ رنگی بوده که از اروپا می‌آورده‌اند و از این نوع تزیینات در این خانه هم دیده می‌شود» و من پشت دری چوبی که با قفل و زنجیری زمخت به هم بند شده ایستاده‌ام و شکوهی را می‌بینم که بر خاک نشسته. دور خانه را می‌چرخم. خانه‌ای می‌بینم متروک و رها شده، از دالان تاریخ و از سرما و گرما و زلزله و توفان‌های بسیار گذشته و خسته در آغوش خواب، در این گوشه‌ی بازار نشسته. زمان آن را دگرگون کرده و دیگر نه از صاحب‌خانه‌ی آن، لطفعلی‌زاده، خبری مانده و نه از آن بروبیاهای مستخدم و ارباب و درباری  و تاجر اثری. و در این دم، خانه بین ویرانگی و ماندگاری معلق مانده است. نخستین‌بار که خبری از نجات آن رسید، سال 94 بود. در تفاهم‌نامه‌ای بین شهرداری کرمان، میرا‌ث‌فرهنگی خواستند از اعتبارات ملی و استانی بردارند و در اختیار شهرداری کرمان بگذارند تا خانه‌لطفی را مرمت و بازسازی کنند. اول باید مالکیت این خانه معلوم می‌شد. اردیبهشت‌ماه 95 بود که در خبری که بر روی سایت اطلاع‌رسانی سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری کرمان قرار گرفت، به نقل از مدیرعامل این سازمان اعلام شد که مشکلات مالکیت این خانه در آینده‌ای نزدیک رفع می‌شود. محمدرضا عسکری گفت که تا تعیین تکلیف سند، عملیات استحکام‌سازی به طور جدی شروع شده و تا 10 درصد نیز پیش رفته است!
چند سال از آن سال‌ها گذشته ولی مرمت خانه‌لطفی آن‌طور که وعده شده بود، پیش نرفت تا که 22 تیرماه 98 استاندار کرمان به‌همراه شهردار از این خانه بازدید کردند.
یک هفته بعد از آن بود که شهردار کرمان در پاسخ به کرمان‌شهر گفت: «قرار است این خانه به ‌موزه ـ ‌خانه آثار استاد ملک‌زاده تبدیل شود و  بانک رسالت اسپانسر مالی این پروژه است و آن‌طور اطلاع دارم، در حال خرید آثار خوشنویسی استاد هستند».
سیدمهران عالم‌زاده با بیان این‌که خانه در اختیار شهرداری بوده، و ما مالک آن نبودیم، افزود: «قرار شد این خانه به بانک فروخته شود. آقای دکتر فدایی نامه‌ای به وزیر راه‌وشهرسازی نوشته بودند و من رونوشت آن را دیدم که وزیر هم با فروش خانه به بانک رسالت موافقت کرده است». وی آن‌زمان گفت: «ما خانه را به مالک تحویل می‌دهیم که مالک آن را به بانک رسالت می‌فروشد. روال انتقال به بانک رسالت باید طی شود ولی با تاییدی که وزیر داده‌اند، بانک رسالت می‌تواند همزمان کار مرمت را شروع کند».
مجتبی شفیعی، معاون میراث‌فرهنگی استان، شامگاه سیزدهم شهریورماه گفت که هنوز بانک رسالت برای تهیه‌ طرح مرمت مراجعه نکرده و حدس می‌زند کارشان همچنان در مرحله‌ی انتقال مالکیت است. او در این‌باره اظهار کرد: «واگذاری خانه‌تاریخی لطفی به بانک رسالت در حال پیگیری است. اول تصور بر این بود که ملک متعلق به شهرداری است اما بعد که معلوم شد در اختیار یکی از شرکت‌های وابسته به راه‌وشهرسازی است، قرار شد پیگیری برای واگذاری به بانک رسالت انجام شود. ما هم گفتیم در تهیه‌ی‌ طرح مرمت و نظارت بر پروژه کمک می‌کنیم. هنوز اما نماینده بانک رسالت به ما مراجعه نکرده است».
وی افزود: «به‌نظر می‌رسد انتقال مالکیت هنوز انجام نشده، ما اسناد و شرح خدمات برای تهیه‌ی طرح مرمت را باید در اختیار آن‌ها قرار می‌دادیم، شرح خدمات را آماده کردیم ولی هنوز مراجعه‌‌ای به ما نشده است». شفیعی، این‌که بخش خصوصی برای احیای این خانه‌ی تاریخی پا پیش گذاشته را یک اقدام مطلوب می‌داند. او گفت: «بانک رسالت حامی مالی است، کار مرمت با نظارت میراث‌فرهنگی انجام خواهد شد، بعد از بهره‌برداری از خانه نیز، براساس پلان مدیریتی که تعریف می‌شود، میراث‌فرهنگی بر کار نظارت خواهد داشت». 
بنا به گفته‌ی بسیاری از کارشناسان، این خانه جزو مواریث معماری و فرهنگی شهر کرمان و واجد ارزش بالایی برای مرمت است. به‌ویژه با توجه به موقعیتی که در مجموعه‌ی بازار تاریخی کرمان دارد احیای آن را یک گام رو به جلو برای نجات این محدوده از بافت تاریخی شهر می‌دانند. در همین حال، این، دومین بار طی چهار سال اخیر است که یک استاندار پشت این خانه ایستاده تا نجاتش بدهد. دو هفته پیش، محمدجواد فدایی در این‌باره گفت: «ما مدتی پیش، توافقی با وزارت فرهنگ و ارشاد داشتیم که خانه‌های تاریخی را به موزه‌خانه تبدیل کنیم. یعنی هر خانه قدیمی را مرمت کرده و در اختیار یکی از مشاهیر فرهنگی استان قرار دهیم تا محل نمایش آثار آن هنرمند و برگزاری برنامه‌های سخنرانی و آموزشی آن فرد شود. از موزه استاد ملک‌زاده در خانه تاریخی لطفی این کار را شروع کردیم و مالکیت خانه را به بانک رسالت دادیم که مرمت کند و آن را در اختیار استاد ملک‌زاده قرار دهد تا هم موزه دائمی آثار ایشان شود و هم در آن، سخنرانی و برنامه‌های آموزشی برگزار شود».
اکنون باید منتظر ماند تا معلوم شود کار این خانه به کجا می‌رسد و آیا سایه‌ی زوال از این بنای تاریخی زدوده می‌شود؟