یاداشت، «نان کرمان برای نام کرمان» به قلم فاطمه آرا، پیشینه و ضرورت برگزاری «سومین جشنواره ملی نان» را وامی‌کاود و پیشنهاد می‌دهد که استمرار در برگزاری این جشنواره می‌تواند صنعت گردشگری کرمان را رونق ببخشد.
نیاکان ما در روزگاران کهن وقتی توانستند نان بپزند، زندگی‌شان عطر و بویی دیگر گرفت؛ دیگر می‌توانستند به خود ببالند، چون نانی که می‌پختند و می‌خوردند، قوت و غذایی بود که خود خالق آن بودند. به همین دلیل نان، در جوامع مختلف از حرمت و برکت خاصی برخوردار است و جایگاهی ویژه می طلبد. تاریخچه نان در ایران به دوران باستان بازمی‌گردد که علاوه بر نقش تغذیه‌ای آن، به عنوان نمادی از فرهنگ و سنت‌های ایرانی اسلامی شناخته می‌شود.
هر منطقه و شهری نان سنتی خود را دارد که با توجه به مواد محلی و سبک زندگی مردم آن منطقه تهیه می شود. در این بین، یکی از قدیمی‌ترین نان‌های سرزمین ما در روستای دستکند «میمند» استان کرمان پخته می‌شود و با چشتوانه چنین نان‌هایی است که «جشنواره نان» در کرمان به سومین دوره خود رسید و از 22 مهرماه در مسیر تله‌کابین پردیسان قائم، برگزار شد.
اما از «کرنون» یا همان نانی که به نام تنورش «کرنو» شناخته می‌شود و قدمتی 3000ساله دارد تا نان سر کوچه، خیلی تغییرات ایجاد شده است؛ قیمت بالا، کیفیت غذایی و هویت محلی نان کرمان آن چیزی نیست که قرن ها قبل سر سفره این مردمان بود.
شهرداری کرمان، در اقدامی تحسین برانگیز در سال 1402 اولین جشنواره «نان» را کلید زد تا با همراهی دستگاه‌های مرتبط نان کامل و سالمی را برای سفره همشهریان و حتی هموطنان پیشنهاد بدهد و این میراث معنوی را دوباره احیا کند.
هدف برگزاری این جشنواره، گامی در جهت افزایش شادابی و نشاط اجتماعی کرمان و نیز احیای نان‌های سرزمینی، آیینی و نان‌های کاملی عنوان شد که در نقاط مختلف کشور پخت می‌شود. در این میان استان‌هایی که دارای نان‌های بومی، محلی و خاص خودشان هستند نیز در بخش «نان‌های سرزمینی» جشنواره ملی نان حضور یافتند.
همچنین از برداشت گندم تا پخت نان آواها و آیین‌هایی مرسوم است که نشان می‌دهد پخت نان با چه آداب و احترامی تهیه شده است. فارغ از موضوع احیای نان سنتی و محلی و اصلاح فرهنگ تولید و مصرف نان، مسألۀ برندسازی و هویت‌سازی است و چون استان کرمان دارای 35 نوع نان محلی است، شهرداری را در هویت و برندسازی با نام نان های محلی آن پیشگام کرده است.
اما از اولین جشنواره نان تا سومین آن چه فرآیندی طی شده تا «نان»، این باارزش‌ترین برکت الهی به برندی برای «کرمانِ برفراز» تبدیل شود؟ در اولین گام می‌توان به ثبت شش نوع نان سنتی تیری عشایر، کپوی زرندی، تافتون کرمانی، نان چرب و شیرین سیرجان، نان کرنو شهربابک و انار، روغن جوشی کرمان و نان کلوچه بافت، اشاره کرد که در سال 1402 به‌عنوان میراث ناملموس به ثبت ملی رسیده‌اند و این، اتفاق کوچکی نبود. نان‌های لذیذ و مغذی که می‌توانند با عرضه عمومی بر سفره همه ایرانیان و حتی کشورهای دیگر بنشینند و نام کرمان را پرآوازه کنند. این جشنواره اگر به مرحله «بین‌المللی» هم راه پیدا کند می تواند برندی باشد برای تقویت گردشگری کرمان و ترندی شود برای ایجاد جذابیت استانی که در میان داشته هایش، مهجور مانده است.
جشنواره ملی «نان»، در اولین و دومین دوره برگزاری، امکانی برای معرفی آداب و رسوم کرمان و همچنین جذب گردشگران به این شهر و استان بوده و از این طریق اهمیت و ارزش سنت‌های اصیل را به نسل‌های جدید یادآور می‌شود. پخت نان‌های سرزمینی (نان‌های سنتی اقوام) و نان‌های آیینی (نان‌های مراسم اقوام مختلف) نان کامل، نان صنعتی و نان هیزمی، بخش نان و درمان، آیین‌های کاشت، داشت و برداشت گندم در استان‌های مختلف، برپایی سیاه‌چادرهای عشایر و پخت نان، آواها و نواهای کاشت و برداشت گندم و پخت نان، نمایش خرمن‌کوبی، بخش نان و خانواده شامل آموزش تولید آرد، پخت و نگهداری نان در خانه، بخش نان و کودک، شامل نمایش سیار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و بخش نان و هنر شامل کارگاه تصویرسازی و پوستر، اجرای تئاتر خیابانی، تور عکاسی و ...، از جمله بخش‌های این جشنواره است که می‌تواند در برندسازی کرمان و ارتقای جایگاه گردشگری استان تاثیرگذار باشد.
همچنین برنامه‌های جنبی جشنواره شامل جشن‌های شبانه، نشست‌های علمی، افتتاح اولین نانوایی بیماران دیابتی کشور، رونمایی از یادمان شهدای نانوای کشور، تجلیل از پیش‌کسوتان نانوای کرمان، تجلیل از نانوایان خلاق و رادیو جشنواره، بود که می‌تواند نماد هم‌افزایی نیروهای مختلف اجرایی و مردمی و برند جذب گردشگر و سرمایه‌گذار شده و با ملی‌شدن جشنواره نان، ثبت این رویداد براساس پروتکل‌ها به نام کرمان رقم خورد.
اولین جشنواره نان، در میدان شورا برگزار شد، اما استقبال شهروندان باعث شد دومین جشنواره به بوستان «مادر» منتقل شود. بازدید 35هزار نفری از دومین جشنواره که با وسعت و کیفیت بیشتری برگزار شد مدیران شهری را بر آن داشت تا در سومین دوره، پردیسان بزرگ قائم را برای این رویداد مهم کشوری انتخاب و آماده کنند تا کاستی‌هایی را که در دو دوره قبل وجود داشت به حداقل برسانند.
یکی از اهداف برگزاری جشنواره نان توجه به سلامت و کیفیت نان در استان کرمان بود. برگزاری نشست های علمی «نان کامل» نیز، با حضور متولیان آرد و نان کشور، همایش آموزشی «نان کامل، زندگی سالم»، به مناسبت روز جهانی غذا و همایش «نان کامل لازمه زندگی از نگاه متخصصان طب ایرانی و تغذیه»، در همین راستا بود تا مسیر برای تهیه نان سالم و کامل در استان کرمان هموار شده و برکت دیروز بر سفره های امروز همشهریان برگردد.
بوستانی به نام «نان و نانوا» نامگذاری شد؛ از 19 نانوای برتر کرمان تقدیر شد و مقرر شد سه کارخانه برای تولید نان کامل در کشور راه اندازی شود. اما این که برگزارکنندگان جشنواره نان تا چه حد توانستند به اهداف خود دست یابند افکار عمومی باید خدمتگذاران خود در این حوزه را همراهی کنند.
